malarze Polish art
                  
-- szukaj w serwisie

--reklama--

--reklama--
 


- sklep
-- zobacz produkty związane z Tadeusz Kantor


- zagłosuj na Tadeusz Kantor
-- ulubiony artysta
-- ulubiona epoka

artysta: 37041 głosów
epoka: 5709386 głosów

-- wyświetlono 297692 razy


Tadeusz Kantor
en: Tadeusz Kantor
[06.04.1915 Wielopole Skrzyńskie koło Rzeszowa - 08.12.1990 Kraków]
Dom na rogu Stolarskiej i Siennej, w którym ostatnich latach życia mieszkał i zmarł Tadeusz Kantor.
Tadeusz Kantor nie urodził się w Krakowie, ale w miejscowości Wielopole Skrzyńskie koło Rzeszowa, mimo to trudno sobie wyobrazić Kraków w latach 70-tych, 80-tych bez niego.
Kantor jest dziś jedną z najlepiej rozpoznawanych ikon polskiej kultury na świecie. Zajmował się wieloma rzeczami - był grafikiem, scenografem, reżyserem teatralnym oraz malarzem.

W Wolnej Szkole Malarstwa w Krakowie jego nauczycielem był Zbigniew Pronaszko. Potem w latach 1934-1939 Kantor swoją edukację w zakresie scenografii kontynuował na tamtejszej Akademii Sztuki Pięknych w pracowniach profesorów Pieńkowskiego i Frycza.
Już podczas okupacji niemieckiej wyróżnił się działając w konspiracyjnym Teatrze Niezależnym, gdzie zadebiutował awangardową adaptacją "Balladyny" Juliusza Słowackiego, wystawioną w największej tajemnicy w kamienicy przy ulicy Szewskiej w Krakowie. Do "Balladyny" wróci jeszcze po wojnie, ale jedynie jako scenograf i autor kostiumów do adaptacji w krakowskim Teatrze Bagatela.

Po wojnie rok 1947 wyjechał na stypendium w Szwajcarii i Francji, zdaje się, stykając się bezpośrednio z gronem "klasyków nowoczesności" i surrealistów.
Jeszcze jako członek Grupy Młodych Plastyków zorganizował kilka wystaw w 1948, "Wystawę Sztuki Nowoczesnej" w Pałacu Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie oraz "Wystawę Popularną" w 1963 roku, gdzie jak sam powiedział, zaprezentował "wraki malarskiej przeszłości, zmieszane z materią życia", stąd spotykana jest także nazwa "Antywystawy". Kantor pokazał na niej swe rysunki przemieszane z różnymi przedmiotami częstego użytku, próbując w ten sposób znaleźć granicę, punkt krytyczny, który wyznacza podział między codziennością, a sztuką. Potem, przez kolejne lata swojej twórczości, aż do śmierci aktywizował działalność krakowskiej Galerii Krzysztofory.

Po wojnie Polska Zjednoczona Partia Robotnicza chciała objąć, wzorem ZSRR, protektorat nad artystami współczesnymi, jednocześnie przedstawiając im manifest ideologiczny tak zwanego realizmu socjalistycznego (socrealizmu), w myśl którego sztuka powinna podporządkować się budowaniu i promowaniu sprawiedliwości społecznej oraz prezentacji wartości ideologicznych socjalizmu. Kantor, jako jeden z nielicznych zgromadzonych na zjeździe twórców w Nieborowie w 1949 roku, odmówił podporządkowania się temu manifestowi głosząc iż nadrzędną wartością w sztuce nowoczesnej powinna być wolność.
Karą za to wystąpienie jaką zastosowała władza był zakaz eksponowania - w latach 1950-55 artysta nie mógł wystawiać swoich prac.

W 1955 roku wraz z Marią Jaremą, z którą współtworzył także tzw. drugą Grupę Krakowską, założył Teatr Cricot 2, który przyniósł Kantorowi światową sławę. Działał w nim do swej śmierci, tworząc szereg przedstawień, z których wiele zalicza się do czystej klasyki awangardy teatralnej, jak "Umarła klasa", "Wielopole, Wielopole", "Niech sczezną artyści", "Nigdy tu już nie powrócę" oraz ostatnie i niedokończone "Dziś są moje urodziny". W jednym z pierwszych przedstawień teatru, adaptacji "Wariata i zakonnicy" Stanisława Ignacego "Witkacego" Witkiewicza, gdzie Kantor bardzo dowolnie bawił się tekstem dramatu, wykorzystał wynikającę z tego możliwość zatarcia podziału scena-widownia. Mawiał, że "do teatru nie wchodzi się bezkarnie".

Twórczość malarska Tadeusza Kantora to głównie abstrakcje, którymi rozbijał wszelką spójność sztuki, utrwaloną malarskimi tradycjami i wynikającymi z nich ograniczeniami, jego obrazy często powiązane z manifestami artystycznymi, jak "Emballage de paraplui", "Emballage Hołdu Pruskiego" wynikające z manifestu "Emballage". W tym drugim postacie "Hołdu Pruskiego" Jana Matejki przedstawił zapakowane w papier, gotowe do umieszczenia w magazynie muzeum (jak głoszą napisy na ich opakowaniach), wchodząc w żywą polemikę z wizją autora obrazu, jedyną wyróżniającą się osobą, podkreśloną czerwona barwą, jest symboliczny błazen Zygmunta Starego - Stańczyk, symbolizujący w obydwu pracach krytycyzm w podejściu do historii i niezwykłą, jak na jego zawód, dalekowzroczność polityczną. Stworzył także klika cykli obrazów, jak "Informel" z lat 1955 -1961, "Multipart" z 1970 (seria obrazów przedstawiających parasole na białym tle), wynikająacych z kolei z manifestów o takich samych nazwach. W latach 70-tych Kantor zaprzestał malarstwa na rzecz happeningów, by do niego powrócić w połowie lat 80-tych. Powstał wtedy ostatni cykl prac artysty, "Dalej już nic...", będących eksperymentem nad rozszerzeniem przestrzeni malarskiej poza płótno, z niego pochodzą "Niosę obraz, na którym jestem namalowany jak niosę obraz", "Wychodzę z obrazu", "Maszerujący ułan", "Mam dość! Wychodzę z obrazu", "Pewnego wieczora do mojego pokoju wszedł żołnierz napoleoński z obrazu Goi", "Czyszczę obraz, na którym jestem namalowany", wszystkie z 1988 roku.
Za osiągnięcia malarskie otrzymał w 1978 roku międzynarodową nagrodę im. Rembrandta, którą wręczono mu w krakowskich Sukiennicach.

Osobnym rozdziałem twórczości Tadeusza Kantora są jego liczne rysunki i projekty kostiumów, dekoracji, rekwizytów do własnych przedstawień, jak i rzeczonej "Balladyny" (w archiwum Teatru Bagatela). Z "Balladyną" wiążą się pierwsze doświadczenia artysty z manekinem jako elementem scenografii, które wykorzystał potem przy słynnej "Umarłej klasie".

Kantor zmarł w Krakowie kilka godzin po próbie generalnej przedstawienia "Dziś są moje urodziny". Po śmierci mistrza aktorzy Teatru Cricot 2 próbowali bezskutecznie podtrzymać działalność teatru, grając dawny repertuar. Ostatecznie jednak, w obliczu porażki artystycznej, jaką okazał się teatr kanotorowski, bez Kantora, zakończyli działalność.

Pałac pod Krzysztofory na krakowskim Rynku Głównym, siedziba Galerii Krzysztofory.
Po artyście pozostało w polskich zbiorach wiele rekwizytów, projektów kostiumów i dekoracji, projektu samego artysty i przez niego już traktowanych jako własne dzieła sztuki. Liczy się w tym niesamowity rekwizyt z ostatniego przedstawienia - "Autoportret artysty", składający się z tła i ramy, między którymi znajdowało się krzesło, na którym miał siadać w trakcie przedstawienia aktor grający artystę - swoiste alter ego samego Kantora. Wiele rekwizytów udało się cudem uratować i sprowadzić z Florencji do Polski, po tym jak po okresie wielkiego wzięcia, gdy jego teatr był finansowany przez władze miasta, cały dorobek artysty wyrzucono na śmietnik, a jemu samemu podziękowano.

W Krakowie działa Ośrodek Dokumentacji Twórczości Tadeusza Kantora "Cricoteka". Zachowano także w stanie niezmienionym ostatnie mieszkanie artysty w budynku na rogu ulic Siennej i Stolarskiej 7. Od lat trwają starania o budowę jego muzeum.
-- Tadeusz Kantor, szukaj plakatów z obrazami artysty



 
 -- Tadeusz Kantor, prace na malarze.com

-- "Emballage "Hołdu pruskiego" wedle Jana Matejki"-- "Kobieta w drzwiach"-- "Kompozycja abstracyjna"
 
-- "Małogrzata infantka hiszpańska wedle Velasqueza"-- "Mistrz Wit tout court c'est moi (autoportret)"-- "Portret Tadeusz Brzozowskiego"
 
-- "Praczka"
 
 
 
 [ copyright © 1999-2023 malarze.com-+-marchand.pl ] --- [ design © pkl webdesign ] --- [o nas]
inne adresy: Polish Art.pl ¤ Polish-Art.pl ¤ tworcy.com ¤ rzezbiarze.com ¤ rytownicy.com ¤ Daniel Chodowiecki
¤ TeWa ubezpieczenia Kraków ¤ Daniel Schultz ¤ Marian Ruzamski ¤ Tomasz Wiktor malarstwo